Helburuak, landa garapenerako programa eta bazkideak
IZKI LANDA GARAPENERAKO ELKARTEA Elkarteei buruzko otsailaren 12ko 1988ko Legearen arabera eratu zen, Eusko Legebiltzarrak onartutakoa, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 9. eta 10.13 artikuluetan ezarritakoaren arabera.
Gure lana herri desberdinetan gauzatzen diren landa-garapenerako proiektuak bultzatzea da. Teknikarien aholkularitza, bitartekaritza eta koordinazioa eskaintzen dira, proiektuari hobekien egokitzen zaizkion diru-laguntzak lortzeko.
Landa Garapenerako Elkarteen eginkizun nagusia eskualde bakoitzerako Plan Estrategikoa diseinatzea da; hau da, eskualde bakoitzerako Landa Garapenerako Programa espezifikoak diseinatzea. Hurrengo lau edo bost urteetan jarraitu beharreko irizpideak ezarri ondoren, ezarritako plana burutzen da.
Helburuak
IZKI LANDA GARAPENERAKO ELKARTEA Elkarteei buruzko otsailaren 12ko 1988ko Legearen, Eusko Legebiltzarrak onartutakoaren arabera, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 9. eta 10.13 artikuluetan xedatutakoaren arabera eratzen da.
Elkarte honen helburuak hauek dira:
-
- Landa Garapenerako apirilaren 8ko 10/1998 Legean bildutako helburu orokorrak eta/edo sektorialak lortzea.
- Helburu orokor hauek lortzea:
- Euskadiko nekazaritzaren eta landa ingurune osoaren funtzio aniztasuna eta iraunkortasuna bermatu eta sustatzea ekonomia, gizarte, ingurugiro eta kultur alderdietan, nola eta Euskadiko nekazaritzaren egoera eta ezaugarrietara egokitutako eredua diseinatuz, landa eremuak despopulatu eta abandonu prozesuak eragotziz, eta landa eta herri inguruen arteko elkarreragina diskriminazio positiboaren bitartez bultzatuz.
- Landa ingurunearen berezko ezaugarri nagusiei eustea, landa ingurunea nekazaritzako elikagaien sektoreko produkzio eta eraldakuntzaren inguruan egituratzea, hori guztia oinarri ekonomikoa dibertsifikatzearekin bateragarri eginez.
- Nekazaritzak lehiatzeko duen gaitasunaren hobekuntza sustatzea, ingurune fisikoaren ezaugarriak eta nekazariek betetzen duten funtzio sozial garrantzitsua kontutan harturik, familia ustiategia oinarritzat harturik, asoziazionismo eta kooperatibismoaren bidez artikulaturik, betiere merkatuari -euskal kontsumitzaileei kalitatezko elikagaiekin on eginez-, ingurugiroa babesteari eta nekazaritzako elikagaien kalitatea eusteari begira.
- Landa-eremuetako enpresen eta egitura ekonomikoen lehiakortasuna handitzea, arreta berezia jarriz nekazaritzako elikagaien enpresetan, nekazaritza-turismoko enpresetan, landa-turismoko enpresetan, nekazaritza ekologikoko enpresetan eta landa-ingurunean garapen endogenoko proiektuei ekiten dieten beste enpresa guztietan, merkatuaren eta lehiaren joeretara egokitu daitezen bultzatuz, eta prozesu hori landa-inguruneak betetzen dituen mota guztietako funtzio eta zerbitzuekin uztartuz. Horren guztiaren helburu nagusia izango da enplegua mantendu eta sortzea landa inguruko biztanleen onerako.
- Landa ingurunearen garapenean eragina duten administrazio eta herri erakundeen arau eta jarduketak integratzea, disfuntzioak eta koordinazio falta eragozteko, eta tresnen koherentzia hobea, esku-hartzeen eraginkortasun handiagoa eta landa eta hiri inguruen arteko elkarreragina bultzatzea.
- Landa eremuen garapenaren protagonismoari eustea, bai biztanlerian, bai bertako erakundeetan; asoziazionismoa bultzatzea, eta emakumeek eta gazteek prozesu ekonomiko eta sozialetan parte hartzeko erraztasunak ematea.
- Landa-eremuetako natura, historia, kultura eta hizkuntza-ondarea berreskuratzea, kontserbatzea, garatzea eta zabaltzea.
- Lurraldearen antolamendua hobetzea, espazioaren erabilera arrazoizkoago eta orekatuagoa bultzatuz.
- Landa ingurunearen balioak aintzat hartzen dituen eta landa ingurunearen garapenerako neurri egokiak ezartzeko bidea ematen duen kultura soziala bultzatzea.
- Helburu zehatz edo sektorial hauek lortzea:
- Lurralde antolamenduaren arloan.
- Lurraldea eta hirigintza antolatzeko tresnak landa-eremuen ezaugarri eta premien arabera ezartzea, modu harmonizatuan uztartzeko, batetik, baliabide naturalak antolatzeko eta kontserbatzeko eskakizunak, eta, bestetik, balio agrologiko eta baso-balio handiko lurzorua babesteko eskakizunak, eta, bestetik, jarduera ekonomikoak mantendu eta garatzea eta landa-eremuetako biztanleei zerbitzuak behar bezala ematea.
- Arreta berezia ematea zerbitzuen eta azpiegituren hornidura-premia espezifikoei eta dibertsifikazio eta garapen ekonomikoari, eta modu egokian haztatzea landa-eremuei herri-ingurunean sortutako funtzioak esleitzea, herri-ingurunearen beharrak asetzera bideratuak, betiere landa-garapeneko politikaren helburuekin bateragarri egiten dituzten mugen barruan.
- Landa inguruneak nekazaritza, basogintza eta natur arloetan dituen balioak babestea.
- Nekazaritza eta basogintza arloan.
- Nekazaritzaren eta basogintzaren eginkizuna sustatzea, mendiei buruzko foru-arauen esparruan, landa-ingurunearen ekonomiaren oinarri gisa eta gutxiegi erabilitako lurren eta baliabide naturalen aprobetxamendua antolatzeko, kontserbatzeko eta optimizatzeko funtsezko faktore gisa, eta lurraldea behar bezala artikulatzeko.
- Sektoreko enpresen lehiakortasuna hobetzea, produktuak kalitateagatik bereiztea eta haien produktibitatea eta ekoizpen-kostuak optimizatuko dituen merkataritza-sustapena sustatuz, arreta berezia jarriz garapen endogenoko jarduketetan eta hurbilen dauden merkatuetako sustapenean.
- Gazteak nekazaritzan aritzea errazteko baldintzak sortzea, belaunaldi aldaketa gauzatzeko eta enplegua sortzeko bidea emanez.
- Transferentzia teknologikoa, teknika eta enpresa arloko prestakuntza, informazioko teknologia berrien erabilera eta ezagutza lehiakortasunerako faktoretzat hartu eta hobetzea.
- Euskadiko nekazaritzako elikagaien sektorean kooperatibismoa sustatzea, sektorekako artikulazioa oinarri parte-hartzaile batzuetatik bultzatuz.
- Nekazaritzako elikagaien sektore osoa egituratzea, sektoreen arteko lankidetza eta nekazaritzako elikagaien industriaren garapena bultzatuz, industria merkatuetara hurbiltzeko eta haren balio erantsia maximizatzeko, hurbilen dauden merkatuak bereziki kontuan hartuta.
- Landa-eremuko ekonomia-sarea dibertsifikatzeari eta enplegua sortzeari dagokienez.
- Enplegu sorkuntza eta landa inguruneko aukera berdintasuna sustatzea eta bultzatzea.
- Industria-lurzoruaren eta haren oinarrizko azpiegituren garapena eta okupazioa modu egoki eta arrazionalean sustatzea, landa-ingurunearen ezaugarri espezifikoak errespetatuz eta babestuz, eta dibertsifikazio eta dinamizazio ekonomikoaren beharrei erantzunez, garapen endogenoko ekimenak bultzatzen dituzten nekazaritzako elikagaien industriako proiektuei arreta berezia jarriz.
- Industria-enpresa txiki eta ertainen instalazioa bultzatzea, arreta berezia jarriz garapen endogenoko proiektuak sustatzen dituzten lurraldeko produktuak eraldatzen dituzten enpresetan, bai eta zerbitzu-enpresetan ere, nekazaritza-ekoizpen tradizionalari lehentasuna emanez.
- Lana informazioaren teknologia berrietan oinarriturik antolatzeko eredu berrien garapena bultzatzea, landa inguruneko enpleguaren lan baldintzak eta bizi kalitatea hobetzeko aukera egon dadin.
- Hezkuntza eta kultura arloan.
- Hezkuntzako eskaintza landa inguruneko biztanleriarengana behar bezala iristeko modua bermatzea, biztanleria horren berezitasunak kontutan hartzen dituzten irizpide eta baremoekin, hezkuntzako eskaintza landa ingurunera gero eta hurbilagotzen ahaleginduz, batez ere herrigunerik apartatu eta txikienentzako derrigorrezko hezkuntzari dagokionez.
- Irakaskuntzaren kalitatea hobetzea, euskal landa-ingurunearen berezitasunetara egokitzen diren hezkuntza-eredu, teknika eta jarraibide berritzaileak garatuz, landa-eremuetako biztanleek ingurune hori ezagutzea eta baloratzea erraztuz, eta eremu horietako emakumeen eta gazteen lehentasunezko prestakuntza eta gaikuntza bultzatuz.
- Landa-eremuetako biztanleen lanbide-heziketa eremu horietako bakoitzaren behar espezifikoetara egokitzea, enpresa berriak irekitzeko beharrezkoa den eskulan kualifikatua lortzeko, aktiboen birziklapena indartzeko eta teknologia eta ekoizpen-metodo berriak sartzeko.
- Hezkuntza, kultura eta kirol-ekipamenduen artikulazio globala bultzatzea, haien balio-aniztasuna eta funtzio-aniztasuna sustatuz eta dauden desorekak zuzenduz.
- Landa inguruneko kulturaren ezagutza, hedapena eta balorazioa sustatzea.
- Osasun arloan.
- Osasun-baliabideak urruneneko eta tamaina txikiagoko landa-guneetako biztanleengana pixkanaka hurbilduko dituen osasun-eskaintza sustatzea.
- Antolamendu Farmazeutikoari buruzko Legearen esparruan, landa-eremuko biztanleen beharrei erantzuteko berariaz diseinatutako farmazia-eskaintza sustatzea.
- Etxebizitza arloan.
- Landa-ingurunearen berezitasunetara eta aukeretara egokitutako etxebizitza-politika garatzea, kalitatezkoa eta dentsitate txikikoa, ohiko bizileku gisa erakargarria izan dadin, espekulazioa saihets dezan eta landa-inguruneko gazteei etxebizitza eskuratzen lagun diezaien.
- Azpiegitura arloan.
- Landa-eremuko biztanleek lana, zerbitzuak, prestakuntza, aisia, gizarte-harremanak eta kontsumoa eskuratuko dituzten aukerak hobetzea, horretarako beharrezkoak diren azpiegitura guztiak behar bezala garatuz.
- Oinarrizko azpiegiturak premiaz eta lehentasunez garatzea, hala nola garraioa, elektrifikazioa, ur-hornidura, saneamendua, gasa, telefonia eta ureztatzea, azken horiek ezinbestekoak baitira nekazaritza-sektorerako. Era berean, arreta berezia eskainiko zaie landa-eremuetako jarduera ekonomikoetarako eta zerbitzuetarako aukera handiak eman ditzaketen telekomunikazio-azpiegiturei.
- Aurreko guztia lehentasunezkoa izango da lurralde bakoitzean, erakunde eskudunen babespean, herritarrek zerbitzuei dagokienez aukera-berdintasunerako dituzten eskubide guztiak bermatzeko.
- Ingurumen arloan.
- Landa-ingurunearen garapen jasangarria bultzatzea, egungo premiak asebete ditzan, etorkizuneko belaunaldiek beren beharrak asetzeko duten gaitasuna arriskuan jarri gabe.
- Biodibertsitatea babestea, nekazaritza-dibertsitateari eta bertako espezie eta arrazen kontserbazio eta berreskuratzeari arreta berezia eskainiz, horretarako jatorrizko ekosistemetatik eratorritako material genetikoa erabiliz.
- Turismo arloan.
- Landa-turismoa sustatzea, landa-eremuetan eta natura-ingurunean gero eta aisialdi-jarduera gehiago eskatzera bideratutako sustapen-ekintzen bidez, eta turismo-helmuga berezi gisa eratzea. Nekazaritza-turismoa sustatzea nekazaritza-ustiategien jarduera osagarri gisa.
- Landa-turismoaren garapena antolatzea, masifikazioa saihestuz, jarduera tradizionalekiko eta ingurune naturalarekiko oreka mantenduz, araudia landa-ingurunearen errealitatera, aukeretara eta beharretara egokituz turismo-arloan, eta arreta berezia jarriz ekimen endogenoei eta nekazaritza-turismoari.
- Administrazioak sentsibilizatzea, jarduketaren xede diren eremuetako baliabide endogenoen aprobetxamendua optimizatzeko, haien garapen harmoniko eta integratuari begira.
- Landa Garapenaren arloko informazio guztia jaso eta banatzen duen zentroko bazkideei laguntzea, eta, horretarako, une bakoitzean dauden eta elkarteak edo bazkideek gauzatu ditzaketen hornidurak, baliabideak eta proiektuak ezagutzea.
- Elkartekideen artean Landa Garapenaren arloan esku hartzeko esperientziak eta metodologiak trukatzea ahalbidetzea.
- Garapen-programak prestatzen eta gauzatzen parte hartzea.
- Lurralde antolamenduaren arloan.