Ibilbide kulturalak

Arabako Mendialdeak hainbat elementuz gozatzeko aukera ederra ematen dio bisitariari: herri politak, Erdi Aroko herribilduak, baselizak, leizeak eta arte nahiz kultura ondare aberatsa topa daitezke.

1. IBILBIDEA

Birgara Goien, Apilaiz, Elortza, Zekuiano, Maeztu, Antoñana eta Bujanda herrietara hurbiltzen gaitu.

[Deskargatu]

2. IBILBIDEA

Santikurutze Kanpezu, Orbiso, Done Bikendi Harana, Alda, Uribarri Harana, Kontrasta eta Erroitegi herriak zeharkatzen ditu.

[Deskargatu]

3. IBILBIDEA

Korres, Durruma Kanpezu, Kinta, Urturi, Navarrete, Bernedo, Villafría eta Villaverde herriak zeharkatzen ditu.

[Deskargatu]

4. IBILBIDEA

Faidu, Lañu (Trebiñu), Urarte, Markinez eta Arluzea herriak zeharkatzen ditu.

[Deskargatu]

5. IBILBIDEA

Baroja, Pagoeta, Urizaharra, Pipaon eta Lagran herriak zeharkatzen ditu.

[Deskargatu]

Basetxeen ibilbidea

Ibilbide honetan Arabako Mendialdeko baseliza batzuk aurkezten ditugu. Bakoitzak bere ezaugarri pertsonalak ditu, eta bere debozioaren eta kofradiaren historia propioa.

Harkaitzaren baseliza - Faido

Harkaitzaren baseliza

Faidu

Faidu Urizaharra udalerriko hiri txiki bat da.

Euskal Herriko ondareko harribitxietako bat erakusten du, Harkaitzaren Ama Birjinaren baseliza, XIII eta XIV. mendeen artekoa. Goi Erdi Aroan sortutako kobazulo artifizial baten barruan eraiki zen, Kruziako leizeetan.

Euskal Herrian gurtzaz mantentzen den eliza kristaurik antzinakoena da, Euskadiko Monumentu Nazional izendatua.

San Joan baseliza - Markinez

San Joan baseliza

Markinez

Markinez herriak San Joan baseliza du, herriaren kanpoaldean eraikita, Markinez eta Arluzea lotzen dituen errepidearen ondoan.

Euskadiko Monumentu Nazionala izendatuta, Arabako erromanikoaren  adibiderik ederrenetakoa da.

Okongo baseliza - Bernedo

Okongo baseliza

Bernedo

Okongo baseliza Bernedo herritik oso gertu dago, pagadi nabarmen batez eta panoramika eder batez inguratuta.

Ibernaloko baseliza - Santa Cruz de Campezo

Ibernaloko baseliza

Santikurutze Kanpezu

Kodesko mendilerroaren magalean Ibernaloko baseliza dago.

Landako Gure Amaren baseliza - Maeztu/Maestu

Landako Gure Amaren baseliza

Maeztu

Landako Gure Amaren baseliza (lehenago Santa Eufemiari eskainia), XIII. mendeko eraikuntza erromaniko txiki bat da, oinplano angeluzuzenekoa, portada ederrekoa; leihateak eta harburu apainduak ditu.

Andra Mari baseliza - Ullibarri / Harana

Andra Mari baseliza

Uribarri / Harana

Herri honen iparraldean eta muino baten tontorrean Andra Mari baseliza dago. Eraikuntza erromanikoa da.

Elizmendiko baseliza - Kontrasta

Elizmendiko baseliza

Kontrasta

Eraikuntza erromanikoa, neurri handi batean erromatar hilarriekin eraikia.

Ermitaren ondoan Erdi Aroko hilobien aztarnak ikusi daitezke. Kokalekutik, herri osoaren ikuspegi atsegina eta zabala ikus dakieke, baita herriaren bi alboetatik doazen amildegiena ere.

Kobazulo artifizialen ibilbidea

Gasteiztik A-2124 errepidetik abiatuta, Gasteizko mendatetik, A-126 errepidetik ezkerrera hartu eta A-4148 errepidetik Faidu herriraino iritsiko gara.

Herriko plazatik bertatik bide bat ateratzen da mendian dauden haitzuloetara, eta hiru haitzulo artifizial aurkituko ditugu bertan: Harkaitzaren Ama Birjina, San Migel eta Kruzia.

Harkaitzaren Ama Birjina - Faido

Harkaitzaren Ama Birjina

Faidu

Euskadiko Monumentu Nazionala. Sartzeko beharrezkoa da giltza eskatzea.

Historiaurrean etxebizitza edo Erdi Aroan zenobio gisa erabili ziren.

Barrualdean, labar-pintura eskematikoak eta hilobi antropomorfoak daude. Teilatuaren gainean beste haitzulo bat dago, oinplano zirkularrekoa, idazketa grabazioekin.

San Miguel

Lañu

Gure bideari jarraituz, A-126 errepidea hartu eta Lañura joango gara, Trebiñu konderrian dagoen herrira. Herri honetara bidean, estugune batean, errepidearen alboetako haitz handiei erreparatuko diegu. Eskuinaldean daudenak “Las Gobas” deitzen dira eta ezkerrekoak “Santorkaria”.

  • Guztira 11 kobazulo artifizialek osatzen dute Las Gobas, eta horietatik hiru, tenplutzat hartutakoak, burdin hesi batek babesten ditu.
  • Santorkaria 18 kobazuloz osatuta dago, eremitarren etxebizitzekin eta basilikekin. Horietako askotan hilobien laginak daude, batzuk antropomorfoak izanik.
Kobazuloak Markinezen

Markinez

Markinez

Ibilbidea amaitzeko, A-126 errepidera itzuliko gara, Bernedorako noranzkoan, eta ezkerretara egingo dugu A-3134 errepidetik Markinez aldera.

Herri honetan 16 kobazulo aurkituko ditugu, Askana edo Peñas Kanas, Larrea eta Peña del Castillo.

Haitzulorik garrantzitsuena Santa Leocadia izenez ezagutzen da.